Wianda Keizer is een no-nonse Groningse kunstenaar die al jaren deel uitmaakt van mijn verzameling. Zij definieert haar werk op uiterst nuchtere en heldere manier in het boek
Tussen ratio en intuïtie, reacties op abstracte kunst: “Het is een zoeken naar vorm: subtiel en gevoelsmatig. Kijken naar licht en donker. Je laten leiden door een materiaal, iets dat raakt en waarmee je iets wilt doen, zo abstract is het. Eenvoudige vormen die als het ware gaan leven of in ieder geval een eigen leven krijgen, die iets uitstralen van liefde voor vorm en materiaal, een genegenheid voor herhaling van dezelfde en toch enigszins andere vorm, ritme, lijn, maar op een zo puur mogelijke manier vorm gegeven, ontdaan van alle poespas en tierelantijnen, misschien ook wel zo minimaal mogelijk.Misschien is het dit: Om met minimale middelen een zo groot mogelijk resultaat te krijgen.
Vaak denk ik bij een beeld of installatie als het bijna af is: Is het wel genoeg? En even bekruipt me dan de angst dat het te weinig is maar al gauw weet ik dat dat ook zijn kracht is, zijn puurheid, ook het lef om het te laten zien. Het wordt toch wel begrepen door de goede verstaander. En voor de iets minder goede verstaander is uitleg nodig, waardoor mensen er doorheen kunnen kijken, en daadwerkelijk zien en enthousiast raken; een heel mooi iets.
Mijn abstracte kunst is een poging om iets als liefde voor materie en vorm te laten zien, om je mee te laten voeren en een emotie te ervaren van iets wat ik niet beschrijven kan, maar wel voel. Voor mij is dat voelen heel belangrijk, ervaren, en als mijn werk emoties oproept bij mensen maakt mij dat blij. Het werkt. Kunst doet iets met mensen, mensen worden geraakt, het kan zijn dat beelden vast blijven zitten op het netvlies van een mens”.
Het is een lange quote van haar verhaal dat getiteld is: “Ik-wil-iets-maken” waarin ze zegt dat ze het vooral voor zichzelf doet en omdat zij niet zonder dat maken kan leven.
Haar verhaal is de perfecte omschrijving van dat wat Kandinsky beweert in zijn beroemde boek:
Das Geistige in der Kunst: Dat het alleen de innerlijke noodzaak tot scheppen de ware kunst maakt.
Daarbij speelt ook het gevoel een grote rol en dan blijkt dat ook minimal abstract art fantasierijk en mysterieus kan zijn, de voorwaarden voor intrigerende kunst.
Doordat een van de werken van Wianda Keizer beschadigd was geraakt, kwam zijzelf het werk restaureren. Om praktische redenen moest dat dicht bij mijn huis gebeuren. Toen bleek opnieuw de zorgvuldigheid waarmee deze kunst gemaakt wordt.
Het werk heb ik zelf omschreven als een luchttekening omdat het bestaat uit ijzerdraad dat handmatig tot een raster is gevormd, zoals een stuk kippengaas industrieel gemaakt wordt en dan een eenvormig raster vertoont, is dit raster met opzet onregelmatig, maar met een compositie van lagen met verschillende rastergrootte. De verfijning bestaat er in om bepaalde openingen van het raster in de smalle lagen op te vullen met was. De ijlheid van de constructie blijft behouden, maar er is een fijnzinnig verschil in rasteropeningen met en zonder witte vulling. Het is in mijn beleving een intrigerende compositie. Maar het levert ook een probleem op.
Hoe hang je zoiets op? Want de manier van ophangen kan iets toevoegen of het effect, bijvoorbeeld tegen een witte wand, volledig teniet doen.
Wianda stelde voor op de plaats die beschikbaar was tussen twee ramen in, het werk op 10 cm van de wand af te hangen en het in de ruimte tussen de twee ramen een mooie compositie te laten vormen met zijn omgeving. Dat werd bepaald door de ramen links en rechts, de ophanghoogte van het werk en de afstand tot de muur. Allerlei technische oplossingen werden ter plaatse bedacht om
het werk met zijn eigen verfijnde compositie in de context van de omgeving te zetten zodat er een optimale oplossing ontstond. Op deze manier zagen wat de Duitsers zo mooi noemen: Een Gesamtkunstwerk, door de uitgekiende compositie van het werk in een zorgvuldig gekozen omgeving te hangen.
Zelden hebben we de gelegenheid om de kunstenaar zelf tot in detail te laten bepalen hoe zijn of haar werk gehangen wordt. Dit was zo’n keer en het resultaat is dan een geweldige voldoening, zowel bij de kunstenaar als bij de verzamelaar.
Wat diezelfde middag ontstond was opnieuw mijn waardering voor de zorg waarmee een kunstwerk gemaakt wordt. Hierboven zei ik heel terloops dat Wianda het kunstwerk restaureerde. Maar het opnieuw vullen van het raster met witte was bleek een zeer tijdrovend proces, dat allen een houdbaar resultaat oplevert als het in dunne laagjes met een kwast wordt aangebracht.
Deze restauratie duurde vier geduldige uren. Minimal art vergt dikwijls veel tijd vanwege de precisie waarmee het gemaakt moet worden. Het brengt gelukkig ook heel lang kijkplezier.